Ministerstwo Transportu odpiera zarzuty NIK ws. viaTOLL-u

Bramownice pod kontrolą

NIK stwierdziła, że bramownice zostały wykonane z materiałów, które nie spełniały norm. Resort wyjaśnia, że w maju zeszłego roku Główny Urząd Nadzoru Budowlanego otrzymał informacje od Niemieckiego Instytutu Techniki Budowlanej, że na teren Polski mogły trafić kształtowniki metalowe produkcji chińskiej, sprowadzone przez włoskiego importera, nie spełniające deklarowanych właściwości. Podjęto działania sprawdzające, w celu ustalenia czy i ewentualnie gdzie te wyroby zostały zastosowane. Stwierdzono, że mogły być zastosowane w bramownicach na terenie woj. śląskiego, małopolskiego i wielkopolskiego.

W 2012 i 2013 roku wojewódzcy inspektorzy nadzoru budowlanego przeprowadzili kontrole bramownic. Stwierdzono wykonanie w sumie 90 bramownic z wyrobów posiadających niemieckie deklaracje zgodności. Przeprowadzone kontrole nie stwierdziły stanu zagrożenia zdrowia i życia, a żadna z bramownic nie została wyłączona z użytkowania. „Właściwe organy nadzoru budowlanego prowadzą stałe wyrywkowe kontrole stanu technicznego dróg, obejmujące również elementy bezpieczeństwa ruchu, w tym bramownice” – wyjaśnia resort.

viaTOLL wyłączony z kontroli metrologicznej?

W zakresie zarzutu nieobjęcia systemu ETC kontrolą metrologiczną, przez co zdaniem NIK nie została zapewniona rzetelność w naliczaniu opłat, MTBiGM informuje, że Główny Urząd Miar wypowiadał się w tej kwestii wielokrotnie. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa Głównego Urzędu Miar, wyrażonym w piśmie z dnia 26 kwietnia tego roku, elektroniczny system poboru opłat viaTOLL nie może zostać uznany za przyrząd pomiarowy w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach, a w szczególności nie może być uznany za przyrząd pomiarowy podlegający prawnej kontroli metrologicznej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli.

„Wynika to z faktu, że system nie wykonuje pomiaru w rozumieniu ustawy Prawo o miarach i definicji pomiaru zawartej w normie PKN-ISO/IEC Guide 99. Jednocześnie Prezes GUM poinformował pismem z dnia 9 sierpnia bieżącego roku, że stanowisko NIK w zakresie kwalifikacji urządzeń systemu viaTOLL jako przyrządu pomiarowego nie może stanowić podstawy do zmiany stanowiska GUM wyrażonego w ww. piśmie z dnia 26 kwietnia bieżącego roku” – czytamy w wyjaśnieniach resortu.

Kolejne zarzuty odparte

NIK zarzucił, ze viaTOLL nie funkcjonuje na autostradach koncesyjnych. Ministerstwo Transportu przypomina, że w Polsce funkcjonuje zasada poszanowania zawartych umów cywilnoprawnych, a koncepcja budowy i eksploatacji autostrad płatnych przez spółki koncesyjne została wprowadzona przepisami ustawy z 27 października 1994 roku o autostradach płatnych.

Aktualnie ministerstwo wraz z GDDKiA prowadzi prace mające na celu wdrożenie interoperacyjności systemów poboru opłat funkcjonujących na autostradach zarządzanych przez Generalną Dyrekcję i koncesjonariuszy, o czym poinformowano kontrolerów NIK.

W zakresie zarzutu dotyczącego uruchomienia poboru opłat elektronicznych pomimo braku oznakowania dróg resort wyjaśnia, że „oznakowanie sieci dróg objętych systemem nie jest warunkiem rozpoczęcia poboru opłat elektronicznych, system oznakowania budowany jest stopniowe w miarę włączania kolejnych odcinków dróg do systemu”.

Ministerstwo transportu odniosło się również do zarzutu zakwalifikowania bramownic do kategorii urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. „System pozytywnie wpływa na BRD, ponieważ polityka różnicowania stawek ze względu na klasę emisji spalin prowadzi do progresywnej wymiany taboru na bardziej ekologiczny i nowoczesny.

„Od chwili uruchomienia systemu wzrosły przewozy intermodalne, a więc nastąpiło przeniesienie części ruchu z dróg na kolej. Infrastruktura systemu posiada także techniczne możliwości o funkcjonalności zbliżonej do urządzeń o charakterze ITS. Dane generowane przez system pozwalają na analizowanie tras przejazdów po drogach płatnych. Z informacji tych korzystają już służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa i obywateli. System może być również wykorzystywany do nadzoru nad prędkością pojazdów ciężkich. Na bramownicach mogą być również montowane tablice o zmiennej treści, które mogą mieć wpływ na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Powyższe uzasadniało i uzasadnia zaliczanie bramownic do urządzeń BRD” – tłumaczy resort transportu.

Co z wielokrotnym karaniem kierowców?

Najwyższa Izba Kontroli skrytykowała system naliczania kar w systemie viaTOLL. Resort odpowiada, że 27 września tego roku do laski marszałkowskiej trafił poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych, w którym przewidziano, że w trakcie jednej doby nie można nałożyć więcej niż jedna karę pieniężną, niezależnie od liczby naruszeń. „Takie rozwiązanie powinno wyeliminować obecne problemy z interpretacją przepisów, a także ograniczyć ich obecną represyjność. Projekt uzyskał pozytywną opinię MTBiGM, przy czym podkreślić należy, że stosowne decyzje o rozpoczęciu prac legislacyjnych w powyższym zakresie zostały podjęte przez resort jeszcze przed otrzymaniem Informacji NIK” – informuje resort.